Early Life Stress
Wat is Early Life Stress?
Dat staat voor langdurige en ongezonde stress bij baby’s of kinderen, die grote gevolgen kan hebben voor de gezondheid, zowel lichamelijk als mentaal. De hersenen van een kind ontwikkelen zich al tijdens de zwangerschap, maar ook nog gedurende de eerste levensjaren. Juist hierdoor kan Early Life Stress zoveel invloed hebben. Het brein is immers nog volop in ontwikkeling en de werking ervan kan echt ingrijpend veranderen door langdurige stress. Het heeft niet alleen invloed op de mentale gesteldheid, maar kan ook voor lichamelijke problemen zorgen. Het verstoort buiten de hersenontwikkeling ook de hormoonhuishouding en het immuunsysteem. Denk bij mogelijke gevolgen bijvoorbeeld aan hoge bloeddruk, astma, een minder goed werkend immuunsysteem, verslavingen, eetstoornissen of depressies.
Waardoor ontstaat ELS?
Er zijn veel mogelijke oorzaken, zoals een stressvolle zwangerschap van de moeder (lees hier mijn blog over Stress tijdens de zwangerschap), een pittige geboorte-ervaring, zoals bijvoorbeeld een langdurige geboorte, een (spoed)keizersnede, gebruik van de vacuümpomp, ligging als sterrenkijker etc. Maar ook na de geboorte zijn er ervaringen die veel stress kunnen veroorzaken. Denk hierbij aan direct weggehaald worden bij moeder (en vader) na de geboorte, in de couveuse terecht komen, maar ook verwaarlozing, misbruik, scheiding van de ouders, gepest worden of een overlijden in de directe familie.
Wat kunnen de gevolgen zijn?
Buiten de genoemde mentale en lichamelijke gevolgen, die dus behoorlijk ingrijpend kunnen zijn, kan Early Life Stress ook gevolgen hebben voor hoe het later gaat op school, in relaties en op de werkvloer. Het is dus van groot belang om hier iets mee te doen, om het kind het gemakkelijker te maken. Niet alleen nu, maar ook voor de toekomst.
Wat kun je eraan doen?
Als je als ouders oog hebt voor je kind en wat hij nodig heeft en sensitief omgaat met de behoeftes en wensen van je kind, dan is dat al de eerste winst. Kinderen, die te maken hebben gehad met Early Life Stress hebben een extra grote behoefte aan geborgenheid en veiligheid.
Als je kijkt naar de adviezen vanuit de geestelijke gezondheidszorg, kom je de volgende drie punten tegen:
- Als het kan, de gebeurtenis of ervaringen waardoor de stress is opgetreden zo snel mogelijk laten stoppen (is niet altijd mogelijk uiteraard)
- Een omgeving die liefdevol en fijngevoelig op het kind reageert is bijna van levensbelang
- Het werken aan het opbouwen van meer veerkracht voor het kind om zodoende positieve ervaringen te creëren waardoor het kind langzaam aan beter met stress om zal leren gaan
Hoe bouw je aan meer veerkracht?
Dit klinkt misschien ingewikkeld, maar is zeker mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan het geven van complimenten. Vooral als ze iets nieuws hebben geprobeerd, wat ze wellicht lastig vonden. Moedig ze ook aan om dat te doen. Laat ze hierbij vooral merken dat je waardeert dat ze het hebben geprobeerd, ongeacht het resultaat. Geef ze de kans om dingen te blijven oefenen en leg ook uit dat het normaal is om dingen meerdere keren te moeten proberen voordat het lukt. Geef bijvoorbeeld ook voorbeelden, waarbij dit bij jouzelf ook zo was. Het is ook fijn om dingen samen te oefenen. Dit draagt meteen bij aan het gevoel van veiligheid en geborgenheid voor je kind.
Eenmaal volwassen
Zoals gezegd kun je ook als je eenmaal volwassen bent nog last hebben van de ELS. Dit kan zich op veel manieren uiten. Buiten de mogelijke lichamelijke ongemakken, kun je gevoelig zijn voor eetstoornissen, depressies of verslavingen. Moeilijk kunnen omgaan met stress is ook een logisch gevolg. Tenslotte heb je als kind niet leren omgaan met stress en dat draag je gewoon nog met je mee, als je er niets mee hebt gedaan.
Ook als volwassene kun je gelukkig werken aan meer veerkracht. Daarnaast is het nuttig om je te verdiepen in je eigen start. Bijvoorbeeld via geboortepsychologie, gecombineerd met Innerlijk Kind therapie en bijvoorbeeld het doen van oefeningen om beter met stress om te kunnen gaan.
Voorbij Vroegkinderlijk Trauma
Binnenkort start mijn nieuwe aanbod voor volwassenen, dat is gericht op het verwerken van Early Life Stress. De naam van het programma is Voorbij Vroegkinderlijk Trauma. Hierbij zal er onder meer gebruik gemaakt worden van geboortepsychologie, hechtingsoefeningen en Innerlijk Kind therapie. Het traject is nu nog in de opstartfase. Wil je alvast meer informatie? Stuur me een berichtje of e-mail, dan vertel ik je meer!
Geboortepsychologie en Innerlijk Kind therapie
Door te werken met geboortepsychologie ga je inzien en voelen waar jouw gedrag of jouw gevoelens ontstaan zijn. Achter ons gedrag zitten behoeftes, die niet zijn ingevuld toen we jong waren. Dit is niet perse iemands schuld, soms gaan dingen gewoon anders. Dit kan door omstandigheden komen of doordat jouw ouders ook weer dingen uit hun jeugd met zich meedroegen, waardoor ze niet aan al jouw behoeftes konden voldoen. Of doordat bijvoorbeeld de zwangerschap van je moeder heel anders liep dan verwacht.
Door Innerlijk Kind therapie kun je gaan werken met die behoeftes, in gesprek gaan met je jongere ik en bepaalde ervaringen gaan helen. Zodat je jezelf niet alleen beter begrijpt, maar ook daadwerkelijk stappen kunt gaan zetten in de verandering van je gevoelens of gedrag.
Comments
Best heftig dat een pittige bevalling in dezelfde zin genoemd wordt als verwaarlozing, misbruik, scheiding van de ouders, gepest worden of een overlijden in de directe familie. Gelukkig is het mogelijk om er wat een te doen. Ik moet er niet aan denken dat mijn dochter later Early Life Stress zal ervaren door de pittige bevalling.
Dank je voor je reactie. Dat begrijp ik, maar niet alle vormen van early life stress zijn natuurlijk even ingrijpend. Al kan een moeilijke geboorte wel echt invloed hebben op hoe iemand in het leven staat. Gelukkig zijn jullie hele bewuste ouders op vele gebieden dus dat scheelt al een heel stuk. En weten jullie doordat ik met jou het geboorteverhaal van jullie dochter heb mogen schrijven ook alweer extra dingen die jullie voor haar kunnen doen. Maar jarenlange verwaarlozing of andere hele nare dingen zullen ongetwijfeld nog hele andere gevolgen hebben. Ik zal er even over nadenken of jouw input nog verwerkt mag worden in de blog, dank je wel voor je bijdrage.
Wat goed dat je hier over schrijft, stress kan heel veel veroorzaken
Dank je voor je reactie, ja dat is zeker waar en vaak ook onbewust
Interessant om hier meer over te leren, moet zeggen dat ik hier ook helemaal geen weten van had.
Dank je, dat kan ik me voorstellen
Ik had hier nog nooit van gehoord, erg interessant om dit te lezen. Weer wat geleerd
Dank je wel voor je reactie!
Bijzonder dat er al zoveel gebeurd in de buik van de moeder, tijdens de zwangerschap. Daar sta je vaak te weinig bij stil!
Ja, dat is zo he, is natuurlijk ook omdat het vooral onbewust is en we zelf als ouders hier ook niet zo vaak over nadenken. Hoeft op zich ook niet, tenzij je er last van krijgt of je kind er last van heeft.
Met rust, reinheid en regelmaat hebben ik en 3 dochters (spoed) keizersnedes grotendeels verwerken
Dat is heel fijn Linda, ben ik blij om. En inderdaad een aanwezige mama en papa en rust en veel nabijheid doen heel veel goed!
Dit was weer iets totaal nieuw voor mij. Weer heel wat opgestoken! Dank je wel !
dank je voor je reactie Sandra!
Interessant om te lezen. Eén van mijn drie kinderen heeft een lastige geboorte gehad. Ik kan me wel goed voorstellen dat het een stressvol begin is.
Ja, dat kan zeker (onbewust) invloed hebben op het gedrag en de gevoelens van een kind. Als je je er even in verdiept is dat inderdaad ook best logisch.