Het autonome zenuwstelsel en trauma

Het autonome zenuwstelsel

Het sympathische en parasympatische zenuwstelsel zijn allebei onderdeel van het autonome zenuwstelsel, wat betekent dat we er geen bewuste controle over hebben. Deze twee systemen werken samen om het lichaam te helpen omgaan met verschillende situaties. En om te zorgen voor homeostase, ofwel het in balans houden van het lichaam.

Het sympathische zenuwstelsel

Het sympathische zenuwstelsel is actief tijdens “vecht- of vluchtreacties”. Het verhoogt de hartslag, ademhaling en bloeddruk en vermindert de activiteit van het spijsverteringsstelsel. Dit zorgt ervoor dat we ons kunnen concentreren op het reageren op een (al dan niet reële) bedreiging.

Het parasympathische zenuwstelsel

Het parasympathische zenuwstelsel daarentegen is actief tijdens rust en ontspanning. Het vertraagt de hartslag, ademhaling en bloeddruk en verhoogt de activiteit van het spijsverteringsstelsel. Dit zorgt voor een gevoel van rust en herstel in het lichaam.

Wat gebeurt er bij trauma?

Wanneer we een traumatische gebeurtenis meemaken, kan dit een intense reactie geven in ons zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd, waardoor ons lichaam zich voorbereidt op actie (de vecht- of vluchtreactie). Tegelijkertijd wordt de activiteit van het parasympathische zenuwstelsel verminderd.

Overactief

Het sympathische zenuwstelsel kan overactief worden en vast blijven zitten in een “vecht- of vluchtreactie”. Het verhoogt de afgifte van adrenaline en cortisol, wat resulteert in een verhoogde bloeddruk, een snellere hartslag en een versnelde ademhaling. Dit kan leiden tot symptomen zoals angst, zweten en paniekaanvallen. Het kan ook leiden tot lichamelijke klachten, zoals verhoogde spierspanning en chronische pijn. Als deze reactie niet verdwijnt na de traumatische gebeurtenis, kan het lichaam vast komen te zitten in een staat van hyperarousal.

Mogelijke symptomen van hyperarousal zijn bijv.: woede-uitbarstingen, paniekaanvallen, prikkelbaarheid, moeite met concentreren, schrikachtig zijn en slaapproblemen.

Inactief

Aan de andere kant kan het parasympathische zenuwstelsel inactief worden en vast blijven zitten in een “bevries-reactie”. Dit kan leiden tot symptomen zoals dissociatie, gevoelloosheid en vermoeidheid. Het kan ook zorgen voor lichamelijke klachten, zoals een vertraagde spijsvertering en verminderde bloeddoorstroming naar de ledematen.

Bij trauma kunnen deze overactieve of inactieve reacties langdurig aanhouden en chronische stress en andere gezondheidsproblemen veroorzaken. Het is dan belangrijk om:

de overmatige activiteit van het sympathische zenuwstelsel te verminderen
de activiteit van het parasympatische zenuwstelsel te versterken

Hoe kun je je zenuwstelsel weer tot rust brengen?

Om te beginnen kun je hier natuurlijk zelf aan werken, door bijvoorbeeld een of meer van de volgende dingen te doen:

Regelmatige beweging in de buitenlucht, liefst in de natuur
Voldoende slaap
Mediteren
Zingen
Sporten
Je grenzen bewaken
Dansen
Visualisatie
Yoga

Daarnaast zijn er natuurlijk methodes of therapieën die jou kunnen helpen om weer tot rust te komen, waaronder onderstaande methodes.

Body Remembers Trauma Therapy ( BRTT® )

Body Remembers Trauma Therapy is een therapie, die zich richt op het herstellen van de verbinding tussen lichaam en geest na stress of trauma. Het is inmiddels algemeen bekend dat ons lichaam de herinneringen aan traumatische ervaringen opslaat. En dat dit kan resulteren in o.a. lichamelijke klachten en emotionele symptomen. BRTT richt zich op het opnieuw leren vertrouwen op het lichaam en het herstellen van het vermogen om veiligheid en ontspanning te ervaren.

Het lichaam krijgt de kans om de onderbroken vecht, vlucht of “bevries”-reactie te voltooien, waardoor het lichaam weer tot rust kan komen. In plaats van vast te blijven zitten in de reactie op het trauma.

Trauma Release Breathwork (TRB®)

Trauma Release Breathwork is een ademwerktherapie, die zich richt op het loslaten van fysieke en emotionele spanning in het lichaam. Door het verminderen van spanning en het versterken van de ademhaling, kan deze therapie helpen bij het herstellen van de verbinding tussen lichaam en geest.

De bijbehorende ademhalingstechnieken zijn ontworpen om het zenuwstelsel te kalmeren en het lichaam te helpen ontspannen. Deze methode helpt je om de afgifte van stresshormonen te verminderen. En zo het parasympatische zenuwstelsel te activeren.

Wil je hier meer over lezen? Lees hier meer over Lichaamsgerichte therapie!

Of meteen een sessie boeken voor jezelf of eerst even vrijblijvend kennismaken? Kan allemaal, stuur me gerust een berichtje of e-mail (valerie@geboreninzicht.nl)

Body Remembers Trauma Therapy ( BRTT® ) en Trauma Release Breathwork (TRB®) kunnen zowel na elkaar als los van elkaar worden ingezet in diverse combinaties. Ook kan het worden gecombineerd met Geboortepsychologie en/of Innerlijk Kind werk.